TARiHCE         TARIH M.Ö. 855 yilinda Asur krali III. Salmanassar tarafindan zapt edildigi zaman Sitamrat adini tasiyordu. Yunanlilar bunu degistirerek Urima adini vermislerdir. Süryaniler ise Kal'a Rhomeyta ve Hesna the Romaye adlarini kullanmislardir. Sehir Araplarin eline geçtikten sonra Kal'at-ül Rum adi takilmistir. II. yüzyilda Bizanslilarin eline geçince bu kez Romaion Koyla adini almistir. 1280 yilinda Beysari komutasindaki Memluk ordusu tarafindan kusatilmis, sonuç alinamayinca sehirdeki Hiristiyan mahalleleri bes gün süreyle yagmalandi. 1290 yilinda bu kez Memluk Sultani Esref tarafindan feth edildi. Ve son kez Memlükler tarafindan tamir edilen sehre Kal'at-ül Müslimin adi verildi. Yavuz Sultan Selim zamaninda Osmanlilara geçen sehir, zamanimizda da kullanilan Urumgala ve Rumkale adlarini alarak 1954 yilinda ilçe haline getirilmistir.Halfeti ilçemiz osmanli arsiv ve kaynaklari ve fransadaki ermeni arsivlerine göre yogun bir ermeni nüfus barindirmistir.ermeni techir(zorunlu göç)olaylarinda bu osmanlida 400 yil evvelinde de yapilmis ermenilerin elazig,diyarbakir,urfa,adiyamandan göçleri tesvik edilmistir.onlarda ABD basta olmak üzere Arjantine kadar göç etmislerdir.40o yil evvelki göçlerden sonra osmanli asi bir toplum olarak gördügü avsarlari uzun yayladan alarak,avsarlarin yerlerinide kafkasyadan gelen çerkezlere biraktirmak suretiyle avsarlari halfeti merkez,durak(aram),Ortayol(erah),saylakkaya(cibin) ,çekem(keferberk),gözeli(ayno),Argil kasabasi,fistiközü(tisa) bu köye sonradan kerkük türkmenlerinden aileler haci bozolarda yerlesmistir.),çebek,dergili(derto),savasan(belesu r),kalemeydan,basbostan,kasaba(yavuzeline bagli)köylerinde iskan ederek halfetiyi Türklestirmislerdir.Ancak çebek ve derto avsarlari bozova kanliavsar ve yaylak beldesindeki avsarlar gibi kürtlesmistir.ancak halfeti merkez Argil,durak,fistiközü,çekem,gözeli,savasan,saylakk aya,ortayol,kasaba,kalemeydan köylerimiz Türkçe konusmaktadirlar.yöre köylerin çogunlugu itibariyle Kürt köylerinden olusmaktadir.Sariz pinarbasinin uzunyaylasinda halfeti bozova,elazig,diyarbakir yörelerine zorunlu iskana tabi olan avsarlar Tarih boyunca osmanlidan zulüm görmüslerdir.özelliklede yavuz döneminde..alevilikten sünnilige zorunlu dönmüs bir toplumdurlar.kaynaks:firkayi_islahiye dervis pasa iskani ve osmanli arsivleri ve vedat TÜRKAY HOCA.. Halfeti ilçesinin il merkezine uzakligi 120 km'dir. Yukari Göklü adli bir kasabasi 35 köyü ve 34 mezrasi vardir. 2000 yili Genel Nüfus sayimina göre ilçenin nüfusu 33 bin 467' dir. (Ilçe nüfusu 2 bin 608, Köy nüfusu 30 bin 859) Arazisinin büyük çogunlugu Birecik Baraji sulari altinda kaldigindan ilçenin yeni yerlesim alani olarak Karaotlak bölgesi tespit edilip ilçe yeniden insa edilmis ve konutlar sahiplerine teslim edilmistir. Bu köylerde aile lakabi veya sülale lakabi yani asiret isimlerine benzeyen lakaplarin kullanildigi görülür.örnegin beygiller(bey müslüm),küçükgiller(küçük hasan)gibi takistirmalarda yapilmaktadir ve bu gelenek çok yaygindir. Halfeti ilçesinin köylerinin çogunun isimleri degistirilmistir.Örnegin eski adi ERAH olan bir köyün yeni adi ORTAYOL'dur. Su anda, Eskihalfeti denen, bir kismi sular altinda kalmis bölge, yavas yavas turistik bir bölgeye dönüsmektedir.